Drukpath trek en Thimpu

3 november - dag 1 Drukpath trek (5,3 km)
We vertrekken om kwart over 9; Choki brengt ons weg. Sonam is ook tijdens de trekking onze gids. Na een rit over bochtige (zand)wegen komen we bij een kleine hut alwaar de rest van de crew al staat te wachten. Deze crew bestaat uit een kok, een lunchman, een helper en een man die zorg draagt voor de 7 paarden/muilezels die alle spullen voor de trekking meenemen. Terwijl de crew nog bezig is om de paarden te beladen starten Sonam, Silvia en ik rond kwart over 10 de tocht (beginhoogte volgens hoogtemeter: 2889 meter).
Hoewel nog niet echt hoog, maar daaraan nog niet gewend, voel je je hartslag meteen naar boven schieten. Langzaamaan is het devies en we hebben ruim de tijd dus rustig gaat het verder naar boven. We komen een Engelsman en zijn vrouw tegen die de tocht in omgekeerde richting doen en dus bijna aan het eind van hun tocht gekomen zijn. Ze melden in het voorbijgaan dat het koud is geweest en zelfs sneeuw hebben gehad. Hmmm, als dat maar goed gaat.
Rond half 2 zijn we al op de campsite (Jele/Jili Dzong, gelegen op 3489m). Prima om zo de eerste dag te beginnen; 600 meter stijgen is wel voldoende. Hopelijk kunnen we zo ook een beetje acclimatiseren.
Onze tent is reeds opgezet. We schrikken als we de matjes zien; meer dan een paar centimeter omhuld schuimrubber is het niet. Er ligt wel een tapijt onder, maar op de zij liggen vannacht zal wel een uitdaging worden.

4 november - dag 2 Drukpath trek (8,6 km)
Ik ben blij als het eindelijk tijd is om op te staan. Beroerde nacht gehad; nauwelijks geslapen (hoogte en/of jetlag?). Bovendien was het inderdaad best koud. Door de dunne matjes hou je op de zij slapen zoals verwacht niet lang vol. We hebben onze ervaringen gedeeld met Sonam die gaat kijken wat er nog te realiseren is. Rond half 10 beginnen we aan de wandeling. We komen al snel een kudde yaks tegen. In dit gebied leven ook nomaden die met hun yak kuddes rond trekken.
Even over de lunch die we tijdens de trekkingsdagen krijgen: deze bestaat uit vier pannetjes met eten, waarbij één pannetje altijd rijst bevat. We eten dus eigenlijk 2x per dag warm. Als afsluiting wat fruit.
Rond 2 uur arriveren we op campsite Jangchulakha (op 3777m hoogte). Weer tijd genoeg dus om wat te relaxen tot het avondeten. Dat wordt trouwens geserveerd in een grotere tent, waar een deel is afgeschermd. In dit deel staat een kleine tafel en twee campingstoelen waar Silvia en ik het avondeten kunnen nuttigen. Na het avondeten wordt het tussenzeil verwijderd en wordt de tent ingericht voor de hele crew, inclusief Sonam.
We krijgen ieder een extra matje dat we deels dubbelvouwen zodat we op heuphoogte een driedubbele dikte hebben. Hopelijk helpt dat ons aan een betere nachtrust.

5 november - dag 3 Drukpath trek (14,3 km)
Iets minder beroerd maar nog steeds geen goede nachtrust helaas. Dus behoorlijk brak. Uitgerekend vandaag moeten we een pas van bijna 4200 meter over en is het plan om een campsite verder te lopen dan oorspronkelijk gepland. Om 9 uur gaan we onderweg. Het is op zich een fraaie wandeling en ook de pas komen we goed over. Na de pas zijn we afgedaald naar de oorspronkelijke campsite maar moeten we nog 2 uur verder lopen; stevig bergop welteverstaan. Acht uur na onze start vanmorgen komen we doodmoe en nogal uitgeteld op de campsite Janye Tsho (3974 m) aan. Even wat drinken en een paar koekjes. Verder willen we nog maar een ding: liggen (en slapen als het kan). We slaan, tot ongerustheid van de crew, het avondeten over.

6 november - dag 4 Drukpath trek (12 km)
Hoe koud het nu precies is 's nachts weet ik niet, maar zeker lichte vorst. De reisagent had vantevoren nog geschreven dat we het niet koud zouden krijgen. Welnu, gekleed in thermo shirt met lange mouwen, thermo broek, trekkingbroek, fleece trui, fleece vest, fleece muts, kousen, gelegen in fleece lakenzak en dat alles in de slaapzak (met nog de veldfles gevuld met heet water dienende als kruik) heeft hij daarin gelijk gehad. Eerlijkheid gebiedt dat ik geen koudweer-slaapzak heb en dat Silvia met een goede slaapzak iets minder kleding nodig had. Echter feit is dat een uur nadat de zon was onder gegaan het ijs reeds op de tent stond...
Anyway, ook vandaag een stevige wandeling. Dacht ik gisteren nog dat we het hoogste punt van de trekking gepasseerd waren, vandaag moeten we nog 3 keer dalen en weer stijgen tot bijna over de 4200 meter. Gelukkig zijn de afdalingen en stijgingen minder steil. De laatste klim brengt ons naar de hoogste pas van deze trekking op 4220 meter. De uitzichten zijn deze dag en dus vanaf deze pas erg mooi. We hebben nu zicht op de Thimpu vallei. Vanaf nu gaat het naar beneden!
We arriveren rond 4 uur, na 6,5 uur wandelen, op campsite Phajoding (3638m).

7 november - dag 5 Drukpath trek (5,6 km) en Thimpu
Bij het opstaan is de Thimpu vallei nog bedekt door een deken van mist waar de bergen bovenuit steken, een fraai gezicht. De hemel is strakblauw waardoor we heel ver kunnen kijken en zelfs in de aan de horizon de besneewde toppen van een 7000+ meter hoge Himalaya berg zien. En dan heeft de crew het tafeltje met stoelen voor het ontbijt op de top van onze campsite gezet. Met zo'n fantastisch uitzicht, daar doe je het uiteindelijke allemaal voor. Heerlijk genieten van een prima ontbijt in dit bijzondere decor.
We nemen alvast afscheid van de paardenman omdat hij bij het eindpunt meteen met paarden terug gaat (naar het beginpunt welteverstaan! Via een kortere route, maar toch nog 9 uur onderweg vertelt Sonam ons.
Wij dalen in 2 uur af naar de finish Mothithang (2819 m). Moe maar voldaan komen we aan de finish. Deze mooie maar ook vermoeiende tocht met z'n koude nachten gaan we niet snel vergeten.
Choki staat al op ons te wachten. De paardenman is reeds op de weg terug en de rest van de crew zullen we later nog zien en bedanken.
Wij rijden naar Thimpu, de hoofdstad van Bhutan. Onderweg maken we nog een stop bij het Takin reservaat. De takin is het nationale dier van Bhutan en komt alleen in dit land voor. Het lijkt een beetje op een koe met een geitenkop. Helaas zitten/liggen de dieren een eind van de omheining af en kunnen we ze alleen met telelens spotten.
In Thimpu hebben we een hotel vlakbij het centrum. Hoogste tijd voor een douche! En even iets anders eten dan 2x per dag rijst :). Na de lunch komt de rest van de crew naar het hotel toe. Middels envelop met inhoud bedanken we de kok, lunchman en hulp voor hun werk tijdens de trektocht.
Daarna op pad om geld te pinnen. Dit lukt eindelijk (via credit card, niet via bankpas). Tegenover het hotel ligt het National Memorial Chorten, gebouwd ter ere van de derde koning. Dit is een soort heiligdom voor Bhutanezen en vele lopen hier een aantal ronden omheen. Wij houden het bij 1 rondje. Daarna naar het centrum, voor een stukje gebak. Dat hebben we wel verdiend dachten we zo. Tot slot nog even naar een knooppunt waar een aantal jaren geleden een verkeerslicht stond (het eerste in het land). Maar de inwoners vonden dat maar niks en nu staat er weer een verkeersagent sierlijk gebarend het verkeer te regelen.
's Avonds eten in het hotel. Helaas geen a-la-carte omdat de kok druk is met een groep Indiërs. (Belachelijk, zij hoeven geen dagbedrag te betalen en dan krijgen ze ook nog voorrang met eten).
Op tijd naar bed, weer in een echt bed, heerlijk.

8 november Thimpu
We staan al in de lobby als Sonam en Choki ons om iets voor 9-en ophalen voor een aantal bezoeken in Thimpu. We geven de dingen aan die we graag zouden willen zien; een daarvan is volgens Sonam pas in de namiddag te bezoeken en valt dus af. Allereerst gaan we naar de Jungshi Handmade Paper Factory, een traditioneel papierfabriekje. Dat wilde ik graag zien omdat ik vanuit mijn dagelijks werk veel met (verschillende soorten) papier te maken heb. De manier van papier maken in Bhutan is geleerd/afgekeken van de Japanners. In grote lijnen zijn de stappen tot op de dag van vandaag vergelijkbaar met hoe het bij de grote Europese en Amerikaanse papierfabrieken gaat. Echt interessant en leuk om te zien. In het bijbehorende winkeltje allebei nog een klein souvenir gescoord, gemaakt op het daar gemaakte papier.
Tweede stop is het National Institute for Zorig Chusum. Hier leren jongeren (die niet naar de secondary school gaan met als doel bv. een kantoorbaan) een van de 13 traditionele ambachten. Dit wordt door de overheid sterk gestimuleerd om de oude tradities in ere te kunnen houden, bv. hout van gebouwen is altijd beschilderd, andere (religieuze) schilderingen en beelden etc. De opleidingen duren 3-6 jaar. We bezoeken een aantal klaslokalen en zien leerlingen bezig met klei werkstukken en andere met een religieuze schildering. Indrukwekkend en fascinerend om te zien. Met name de werkstukken van de leerlingen die aan het eind van hun studie zitten, kennen een zeer grote detaillering, echt vakmanschap.
Voor de laatste stop in Thimpu rijden we een stukje de bergen in naar het Budha Dordenma standbeeld. Dit bronzen Boedha beeld van maar liefst 51 meter hoog zie je al van ver liggen. Erg indrukwekkend, zowel beeld als omgeving. De tempel waarop het beeld staat is nog niet helemaal klaar. Je kunt wel naar binnen (helaas mag je weer geen foto's maken, maar intussen gezien dat je via Google wel de nodige beelden kunt vinden) en het is bijna ongelofelijk wat je daarbinnen ziet. Een heleboel pilaren omgeven met gedetailleerd houtsnijwerk en daarna geschilderd met goudverf). Hele rijen waarop duizenden Boedha beeldjes staan; dit moeten er uiteindelijk 100.000 worden (voor 1000 dollar kun je er een namens jou / je familie bij laten zetten). Hoewel het grote plein voor het beeld wel klaar lijkt is de enorme trap naar dat plein toe nog niet af. Zal alles bij elkaar nog wel een aantal jaren duren, maar nu al een bezoek meer dan waard.
Daarna rijden we in ruim een uur naar Paro, een nogal bochtige weg (er zit geen recht stuk in langer dan een paar honder meter). Onderweg zien we nog een groepje apen; even stoppen voor een foto dus.
In Paro eerst lunchen. We zijn de enige gasten in het kleine restaurantje en krijgen weer een hele tafel vol gerechten voorgeschoteld. Sonam komt met een suggestie; als Nederlanders vinden we het wellicht leuk om vanmiddag te fietsen? Ja natuurlijk. Dus na de lunch naar het kantoor van Bokartours. Het organiseren van de mountainbikes blijkt toch wat meer voeten in de aarde te hebben dan gedacht. De eerste is er vrij snel, maar de tweede laat op zich wachten. Daarvan blijken er geen normale trappers te zijn, dus maar even kijken of het met een stang als trapper ook lukt (en dat gaat wel). We nemen afscheid van Sonam en Choki die dus (veel) later dan gepland aan de lange autorit naar Bumthang beginnen.
Even goed aan denken dat je hier aan de andere kant van de weg fietst, gaan we op weg voor een mooi tochtje langs de rivier. We fietsen door totdat we het eind van het asfalt bereiken en dan via dezelfde (rustige) weg terug. Na afloop leveren we de fietsen in bij het Mountain Café, waar de lokale manager (jonge kerel) de fietsen weer in ontvangst neemt. We wachten op mr. Chime (eigenaar Bokartours) die onderweg zou zijn en ons naar ons hotel zou brengen. Dat wachten gaat een stuk prettiger onder het genot van een heerlijk stuk bosbessentaart :). De lokale manager schuift gezellig aan en we wisselen de nodige Bhutanese/Nederlandse wetenswaardigheden uit. Omdat mr. Chime nog op zich laat wachten, regelt de lokale manager een taxi. Als we de drankjes en taart willen afrekenen hoeft dat niet volgens hem want we zijn tenslotte zijn gast. Ook de taxi komt voor zijn rekening. Wat een gastvrijheid.
Het avondeten nuttigen we in het hotel. Stroom valt uit tijdens het eten, dus gedeeltelijk eten bij kaarslicht. Niet te laat naar bed omdat we morgen om 6 uur ontbijten alvorens naar het vliegveld te gaan voor de korte vlucht naar Bumthang.