Punakha en Tiger's nest (en link naar foto's)

De oplettende lezer heeft wellicht opgemerkt dat het verslag nogal abrupt eindigde en/of heeft zich afgevraagd of we wel naar huis zijn gegaan. Welnu, met “enige” vertraging hier dan alsnog het laatste verslag van deze reis.

12 november - Punakha en terug naar Paro
Om 9 uur vertrekken we. Natuurlijk even vertellen over de snelheidsmaniak. Choki gelooft het niet; 265 km/h, de snelheidsmeter in zijn auto gaat maar tot 220... :)
Het is maar een klein stukje rijden voordat we stoppen en we met de gids onze weg te voet vervolgen naar Chimi Lhakhang. Eerst wandelend tussen huizen en (souvenir)winkeltjes waarbij vooral opvalt dat je overal fallussen ziet; zowel (groot) geschilderd op de huizen, maar ook als richtingaanwijzer. En ook als souvenir, van verschillende materialen en in alle soorten en maten. Voor ons wellicht wat vreemd, maar voor hier klaarblijkelijk niet.
Daarna lopen we door de velden alwaar links en rechts noeste arbeid wordt verricht. Het laatste stukje gaat omhoog totdat we op de top van een heuvel bij de tempel (gebouwd in 1499) zijn. In deze tempel wordt vooral ook gebeden door vrouwen voor een goede vruchtbaarheid. Daartoe kunnen ze ook nog met een houten fallus van zeker een halve meter 3 rondjes rond te tempel lopen. We zien dit tafereel ook daadwerkelijk met eigen ogen; een Bhutanese die met de houten fallus in haar armen dus 3 rondjes loopt. Blijft opmerkelijk.
Na het bezoek aan deze tempel nog een stukje met de auto naar de Punakha Dzong; prachtig gelegen tussen 2 rivieren. Er zijn hier de nodige toeristen, maar omdat het een grote Dzong (met 3 binnenpleinen) is valt dat op zich wel weer mee (je dient alleen over genoeg geduld te beschikken als je een foto wilt maken zonder al te veel mensen erop…). Volgens ons de mooiste Dzong van deze reis.
We vervolgen onze weg en rijden via de nodige bochten langzaam weer naar boven tot we op ongeveer 3100m de Dochula pas bereiken. Hier staan 108 chortens/torentjes en bij helder weer heb je een prachtig uitzicht tot zelfs de toppen van de Himalaya naar het schijnt. Het is bewolkt dus dat uitzicht valt wel mee, maar het monument is mooi en indrukwekkend. Vanaf de pas is het ruim een half uur rijden totdat we bij Thimpu zijn. Net voor Thimpu nog even een fotostop om het grote Boeddhabeeld in de verte te fotograferen. Een uurtje verder rijden nog een korte stop bij een ijzeren brug bij de Tamchog Lhakhang. We bezoeken niet de tempel, maar kijken naar de gerestaureerde brug waarvoor zware ijzeren kettingen zijn gebruikt gemaakt door Thangtong Gyalpo in de 15e eeuw. Naar het schijnt is hij de persoon die voor het eerst zware ijzeren kettingen heeft gebruikt voor de constructie van (hang)bruggen en hij wordt dus ook wel de IJzeren Brug Lama genoemd.
Aan het eind van de middag arriveren we weer in ons hotel in Paro. De stroom valt weer eens uit tijdens het avondeten en het lukt ook niet meer om deze weer in de lucht te krijgen. Gelukkig is het in de kamer niet echt koud. Vroeg gaan slapen.

13 november - Tiger's Nest
Nog steeds geen stroom. Er wordt op de deur geklopt; we dienen de man te volgen voor het ontbijt. Dit is nu in een bijgebouw (soort serre) waar een houtkachel staat. Maar het eten moet nog steeds van het hoofdgebouw komen dus is niet al te warm meer. Ach ja, hoort erbij. Iets voor 7 uur gaan we op weg. We gaan vandaag naar Taktsang Goemba oftewel Tiger's nest, een klooster op ruim 3 km hoogte dat tegen een bergwand geplakt lijkt te zijn. Als je op internet op Bhutan zoekt krijg je hier zeer waarschijnlijk tig foto's van te zien.
Het startpunt van de wandeling is een kwartiertje rijden en ligt op ongeveer 2600 meter. We zijn niet de enige die het klooster willen bezoeken, het is al een drukte van belang. Uitstappen en lopen is het devies zodat we de groepen nog voor kunnen blijven. Je kunt tot halverwege (tot een cafetaria) ook met het paard gaan. Arme dieren, stevig naar boven en dan ook nog met een toerist op je rug.
Het omhoog lopen gaat ons goed af; goede keuze om dit aan het eind van de reis te doen. Onderweg al wat foto’s gemaakt; je kunt het klooster in de verte zien liggen. Het geheel is nog enigszins in wolkensluiers gehuld wat het geheel een mysterieuze aanblik geeft. Onderweg stoppen we heel even bij het cafetaria, voor sanitaire stop en foto’s vanaf het terras. Uiteindelijk 2 uur en bijna 600 meter stijgen verder komen we bij het klooster. Rugzakken, fototoestellen en telefoons moeten ingeleverd worden; ook hier is het niet toegestaan om te fotograferen. We bezoeken 3 van de 9 tempels en genieten van het mooie uitzicht. Daarna is het dezelfde weg weer retour. Natuurlijk nog wel met stops om deze tempel op zo’n bijzondere plek te fotograferen. We komen veel mensen tegen die nog naar boven aan het gaan zijn. Soms met kleding en vooral schoeisel waarvan je je afvraagt of de drager weet waar men mee bezig is. Aan het begin van de middag zijn we weer in het hotel (waar de stroom gelukkig weer aanwezig is).
Einde van de middag gaan we naar Paro waar we de nodige winkeltjes bezoeken op “jacht” naar eventuele souvenirs. Het blijft bij gemberthee voor Silvia. We eten samen met Sonam, Choki en Mr. Karma Chime (eigenaar van zowel het Mountain Café als Bhokar Tours) in het Mountain Café (voor ons geen rijst maar een soort pizza, lekker!) met een heerlijk stukje gebak als nagerecht. We krijgen zelfs een presentje als dank voor onze reis naar Bhutan. We nemen afscheid van Mr. Chime en bedanken hem voor de goede organisatie en alle goede zorgen. Sonam en Choki brengen ons naar het hotel. Laatste nachtrust voor de thuisreis.

14 november - naar huis
Hoewel het geen groot vliegveld is willen we toch op tijd daar zijn voor onze vlucht (vertrek 9 uur) van Paro naar Delhi. Sonam en Choki brengen ons naar het vliegveld alwaar we hen hartelijk bedanken (incl. envelop met inhoud) voor hun werk tijdens deze reis.
In de vertrekhal is het nog vrij rustig. De rij voor de incheckbalies is nog kort. Precies op tijd dus, althans zo lijkt het… Er zijn 2 medewerkers bezig met het inchecken maar dat gaat om een of andere reden erg traag. De rij wachtenden wordt langer. Enige verbazing/irritatie mijnerzijds, zeker als een van de 2 medewerkers er ook nog vandoor gaat. Huh, wat krijgen we nou? De rij groeit gestaag totdat de mensen zelfs tot buiten in de rij staan. Beelden van een gemiste aansluiting in Delhi doemen al op. Navraag bij een andere medewerker wat er aan de hand is levert een “eenvoudige” verklaring: er vertrekken momenteel 2 vluchten en die hebben prioriteit. Maar ik hoef me geen zorgen te maken want we zullen op tijd vertrekken. Ik kan het me nauwelijks nog voorstellen. Als wij eindelijk aan de beurt zijn om in te checken, staat er dus nog steeds een heeele lange rij met nog maar een uur voor vertrek. Ik weet niet hoe ze het uiteindelijk geflikt hebben maar we vertrekken inderdaad op tijd!
We zitten aan de “verkeerde” (linkerkant) van het vliegtuig, maar nu kunnen andere mensen ook nog even genieten van het Himalaya uitzicht. In Delhi is het weer erg druk en erg inefficiënt; wat een drama luchthaven is dit toch. (Mocht je naar Bhutan willen, vlieg dan NIET via India is ons advies). Gelukkig hebben we genoeg tijd en de vlucht naar Wenen vertrekt ongeveer volgens schema. Dan nog een korte vlucht van Wenen naar Amsterdam-Schiphol alwaar we opgehaald worden. Na deze lange terugreis is het uiteindelijk rond middernacht als we weer thuis zijn.
Einde van een mooie reis naar een bijzonder land. Als afsluiting de spreuk die je in Bhutan veel ziet en waar we ons nu wel wat bij kunnen voorstellen: "Bhutan – Happiness is a place"

Een selectie van de foto’s is te vinden op: Bhutan foto's
(Als je op de fotopagina rechtsboven op het driehoekje klikt worden de foto’s als diashow getoond).

Dankjewel voor jullie reacties en graag tot de volgende reis (bestemming nog onbekend :).